Ortodontik Tedavilerde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Hareketli Apareyler

• Mutlaka söylenen saat aralığında kullanılmalıdır.
• Apareyler çıkarıldığında verilen kutusunda saklanmalı, kesinlikle peçeteye sarılı olarak bırakılmamalıdır.
• Yemeklerde çıkarılması gerekir ancak bazı durumlarda kullanılması önerilmektedir.
• Apareyinizde genişletme vidası varsa çevrilme yönü vidanın üzerinde ok ile gösterilmiştir. Her zaman gösterilen yönde çevrilmesi gereklidir. Vidayı çevirme sıklığınız size mutlaka bildirilir.
• Her yemekten sonra aparey ve dişlerin mutlaka fırçalanması gereklidir.
• İlk kullanımda 2-3 gün kadar dişlerde ağrı olabilir. Gerektiğinde ağrı kesici kullanılabilir. Düzenli kullanıldığında bir süre sonra ağrı kaybolacaktır.

Şeffaf Plaklar

• Her bir şeffaf plak genelde 1 ya da 2 hafta kullanılır. Sonrasında verilen diğer sete geçilir. Kullanım süresi mutlaka size bildirilecektir.
• Yemek yerken, sıcak içeceklerde ve sigara kullanımında çıkarılmalıdır.
• Apareyler çıkarıldığında mutlaka kendi kutusunda saklanmalı ve kutu sıcak ortamlarda bırakılmamalıdır.
• Apareyler ağza takılmadan önce mutlaka dişler ve apareyler fırçalanmalıdır.
• Ağrı hissedildiğinde apareyi çıkarmak yerine ağrı kesici kullanmak, sonrasında bu hissin ortadan kalkmasına yardımcı olacaktır.
• Her plak setinde sızlama ya da ağrı hissi tekrarlanabilir. Bu beklenen bir durumdur.

Braketler ve Sabit Apareyler

Tedavi süresince kola, soda, gazoz vb. gibi asitli içecekler içmemeniz gereklidir. Asitli içecekleri çok tüketmek; diş minesine zarar vermesi yanı sıra, tedavi için kullandığımız yapıştırıcıların zamanla erimesine ve bu malzemelerin kopmasına sebep olabilir.

Ağız hijyeni ortodontik tedavi esnasında çok önemlidir. Dişlerini düzenli olarak fırçalamayan, ağız hijyeni kötü olan hastalarda diş minesinde çürük başlangıçları olarak tanımlanan beyaz lekeler ve dişeti problemleri oluşur. Ayrıca gıda artıkları sebebiyle açığa çıkan asitler kullanılan yapıştırıcının da erimesine sebep olabilmektedir. Bu durum braketlerin kopmasına sebep olmaktadır. Braketlerinizi koparmamaya özen göstermeniz gereklidir. Braketlerin kopması tedavinin uzamasına neden olur.
Braketlerin kopmaması için yapılması gerekenleri şöyle sıralamak mümkündür:

• Dişler günde 5 kez 5’er dk fırçalanmalı.
• Kola ve soda, gibi asitli içecekler tüketilmemeli.
• Elma, ayva, havuç gibi sert meyve veya sebzeler ve sandviç vb. gıdalar ısırılmamalı, bıçakla ya da elle küçük parçalara bölünüp arka dişler bölgesinde çiğnenmelidir.
• Sakız ya da dişlere çok yapışan şeker, çikolata, jelibon gibi yiyecekler yenmemeli.
• Zeytin, kiraz, erik gibi çekirdekli yiyecekler, çekirdekleri çıkartılıp yenmelidir.
• Patlamış mısır ve kuruyemiş tüketilmemelidir.

Braketler Takıldıktan Sonra Karşılaşılabilen Problemler
Ağrı;
Ortodontik tedaviye başladığınız ilk gün, hasta koltuğunda oturduğunuz süreç içerisinde canınızı yakacak herhangi bir işlem yapılmaz. Ortodontistiniz size neler yapılacağını anlatacaktır.

Ancak braketler takıldıktan sonra eve gittiğinizde başlayan ağrılarınız olabilir. Bu ağrılar dayanılmaz derecede değildir. Genellikle yemek yerken hissedilen sızlamalar şeklindedir. Sızlamalar en fazla birkaç gün sürebildiği gibi hiç ağrı hissetmemeniz de söz konusu olabilir. Ağrının şiddeti ve süresi sizin vücudunuzun tepkisine ve ağrı eşiğinize göre değişmektedir. Bu ağrılar bir aylık kontrollerin yapıldığı gün, daha kısa süreli ve daha az olmak üzere tekrarlanabilmektedir. Alt dişlere tel takıldığında, üst dişlere takıldığından daha fazla ağrı hissedebilirsiniz. Bu durum normaldir. Çünkü alt çene kemiği, üstten daha serttir ve kuvvetlere karşı daha fazla direnç gösterir.

İlk seansta ve sonraki kontrollerde ağrınız olursa ağrıyı gidermek için acettylsalicylikacid (aspirin) türevi olmayan bir ağrı kesici almanızı tavsiye ederiz. Tuzlu su ile de yapılan ılık gargara da rahatlatıcı olabilir.

Dişlerde sallanma;
Ortodontik tedavi ile hareket eden dişlerde ilerleyen zamanlarda dişlerde sallanma görülebilir. Bu normaldir. Bu durum tedavi bittikten sonra birkaç ay içerisinde düzelir.

Yumuşak Dokuda (ağız içi, dudak, yanak) Yara Oluşması
Ortodontik tedaviye başlandığı ilk hafta, ağız tellere alışkın olmadığı için tellerin veya braketlerin değdiği yumuşak dokularda aft benzeri beyaz yaralar oluşabilir. Bu ince deri zamanla tellere alışır ve yaralarınız geçer. Bu zaman süresince tuzlu su ile gargara yapmak rahatlatıcı olabilir.

Braketin Yerinden Çıkması veya Kırılması
Braketlerin kırılması ya da yerinden çıkması genelde hastanın sert yiyecekler yemesinden kaynaklanır. Braket dişinize yapıştığı yerden çıkmış fakat; ark teline bağlı duyursa, çıkarmak için zorlamayın. Bu durumlar size acı, ağrı gibi bir rahatsızlık vermiyorsa braket ağızda durabilir. Yerinden çıkmış veya kopan braketiniz için ortodontistinizi arayarak bilgilendirmelisiniz.

Bandın Çıkması veya Kopması
Öncelikle sert yiyeceklerden kaçınmak gereklidir. Ancak böyle bir sorunla karşılaştığınızda ortodontistinizi arayıp bilgilendirmeniz gerekir.

Ark Telinin Kopması veya Batmaya Başlaması
Ark tellerinin uçları dişleri fırçalamayla yön değiştirebilir veya tedavi sırasında dişleriniz hareket edip yerlerine yerleştikçe teller uzun gelmeye başlayabilir. (Teller çelikten olduğu için kendiliğinden bir uzama genleşme söz konusu değildir) Bu tellerin uzun kalan uçları ise yumuşak dokularda batma yapabilir. Bu durumda silgili bir kalemin ucundaki silgi yardımı ile telin ucunu başka yöne ittirebilirsiniz. Daha sonra ortodontistinizden randevu alıp bu artan tellerin ucunu kestirebilirsiniz.

Ark Telinin Tüpün İçinden Çıkması
Arkada bulunan azı dişlerinde dar bir tüp ve bu tüpün içinden geçen ark teli vardır. Bu tel genelde yenmemesi gereken sert yiyecekler sonucu yerinden çıkabilir. Bu teli kendiniz temiz bir cımbız yardımıyla tekrar tüpün içine yerleştirebilirsiniz. Eğer yerleştiremiyorsanız ortodontistinizden bir randevu alıp yaptırabilirsiniz.

Braketin Çevresine Takılan Telin Ucunun Ayrılması
Ortodonti tedavisi sırasında çeşitli apareyler kullanılır. Bazı durumlarda braketin etrafına teli braketlere bağlamak amacıyla tel sarılır. Bu tel sert yiyecekler yendiğinde veya fırçalama esnasında yerinden çıkabilir. Silgili bir kalemin ucundaki yumuşak silgi ile ittirilebilir. Eğer kendi başınıza yapamıyorsanız, ortodontistinizden yardım alabilirsiniz.

Braketin Çevresine Takılan Lastiğin Çıkması
Braketin çevresindeki lastikler herhangi bir sebeple çıkabilir. Bu lastikler çıktığında ya da kaybolduğunda ortodontistinizi arayıp bilgilendirin.